Forum dyskusyjne miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena

[Denethor]

Pomyślałem sobie, że skoro w tym dziale tłumaczymy imiona na Sindarin, to możnaby spróbować zrobić to samo z nazwami miejscowości. Na początek proponuję tłumaczenie nazwy mojego miasta (najstarszego w Polsce ) - Kalisza.

[Denethor]

OK, mała poprawka . Od Watchera dowiedziałem się , że z tą Kalisią Ptolemeusza było trochę inaczej niż to napisałem (Ptolemeuszowi chodziło o inną Kalisię), ale podobno pochodzenie nazwy miasta jest poprawne więc zachęcam do tłumaczenia (kogoś kto się na tym zna).

[Adan]

Miałbym wątpliwości co do tłumaczenia nazwy miasta Kalisz, a to dlatego że było to misto celtyckie i nazwa ma pochodzenie celtykie, a kał - w znaczeniu bagno to nazwa słowiańska. Uważam to tłumaczenie za naciągane i nieprawdziwe, nie można więc tego tak tłumaczyć na Sindarin.

[Denethor]

[Watcher]

[Denethor]

[Galadhorn]

Nazwa miejscowa Kalisz należy do największych zagadek polskiej etymologii. Liczne teorie nt. tej nazwy zostały doskonale przedstawione w znakomitej pracy Zbigniewa Babika "Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich" (Universitas, Kraków, 762 str.; ciągle do kupienia w księgarni internetowej Merlin)

Jednego jestem prawie pewien. Ok. 150 r. n.e., gdy na kartach Ptolemeusza pojawiła się nazwa Calisia w okolicach dzisiejszego Kalisza nie mogło być jeszcze Słowian (jestem zwolennikiem tzw. teorii allochtonistycznej, w myśl której Słowianie pojawili się na ziemiach dzisiejszej Polski wraz z końcem wędrówek ludów, ok. VI-VII w.), a zatem - o ile gr. Calisia odnosi się rzeczywiście do naszego Kalisza (co ostatnio jest zazwyczaj odrzucane wśród badaczy pism Ptolemeusza) - nie może to być nazwa o etymologii słowiańskiej (być może Słowianie, którzy przybyli na teren wielkiego obszaru osadniczego w okolicach Kalisza, przejęli starą nazwę i nadali jej nowe znaczenie - zgodnie ze swoją etymologią).

Ponieważ nie znamy dokładnej etymologii tej nazwy (a wysuwano wiele teorii łączących tę nazwę z językiem celtyckim, illiryjskim, wenetyjskim i germańskim) proponuję albo adaptację fonetyczną do wymogów sindarinu, albo określenie nowej nazwy w tym języku.

Gdyby za podstawę przyjąć antyczną formę Calisia, sindarin zaadoptowałby ją jako coś w rodzaju *Celi (czyt. [keli]) < arch. sind. *Cali(h)ia. Biorąc za podstawę nazwę gondorską Erech (o przedsindarińskiej etymologii) proponuję nazwę Celich 'Kalisz'.

Można też zaproponować nazwy Ost-in-Cheliath 'Miasto Ludu Celi', albo Celobel (< Cel(i) + gobel 'gród, miasto' z redukcją nagłosowego g- w wyniku lenicji).

Aby stworzyć całkiem nową nazwę sindarińską (nie mającą nic wspólnego z polskim Kalisz) proponuję wybrać jakąś cechę kaliskiego krajobrazu lub coś ważnego z jego historii. Wtedy możemy przejść do poszukiwań nowej nazwy.

Pozdrawiam

[Denethor]